CON ĐƯỜNG ĐI LẠ KỲ CỦA PHÉP TÍNH % TĂNG GIÁ
Ôi, bây giờ tôi mới hiểu xuất phát điểm dẫn đến cả nước nhảy lồng lên kêu “giá điện không tăng 8,36% như EVN công bố” lại từ phép tính % sai, một phép tính hình như được dạy từ lớp 5, một công việc đơn giản của một kế toán viên bình thường.
Anh Lê Trường Tùng, chủ tịch Đại học FPT có đưa ra một bảng Excel tính toán % tăng giá điện. Bảng Excel của một chuyên gia kinh tế nào đó. Nhìn bảng tính cho thấy tác giả là người rất thạo Excel, trình bầy thẩm mỹ, rõ ràng, dùng màu sắc xanh, đỏ, vàng, hồng để nhấn mạnh các cột, các con số quan trọng. Rất tiếc tác giả đã có một sai lầm nghiêm trọng: Lẽ ra phải làm phép tính chia thì tác giả lại làm phép tính trừ.
Khi tính % tăng giá của các bậc luỹ kế giá điện, thay vì tính như học sinh lớp 5 được dạy, chuyên gia đã sáng tạo cách tính như sau:
1. Tính % giá cũ so với giá bậc 1 cũ, tạo thành cột F
2. Tính % giá mới so với giá bậc 1 cũ, tạo thành cột G
3. Cột H là cột % tăng giá được tính = G – F
Sai lầm chết người ở đây là lẽ ra tính % tăng giá phải lấy G/F, thì tác giả lại lấy G-F (mặc dù ở phần tiêu đề của cột H tác giả ghi rõ là G/F). Nếu lấy G/F thì nó ra %tăng giá cho các bậc 3, 4, 5, 6 lần lượt là 8.40%, 8.38%, 8.37% và 8.37%, còn lấy G-F thì nó ra 10%, 12.1%, 14.7% và 15% (nên nhớ rằng đây chính là những con só mà đại biểu Lê Thu Hà phát biểu trước quốc hội). Đơn cử bậc 6 lẽ ra lấy 189/174=8.62% thì tác giả lại lấy 189-175=15%.
Chuyên gia kinh tế tính sai chưa tai hại bằng con đường đi của cái file Excel tính sai này. Đọc các bài trên các báo, các stt của các hot fbers, các phát biểu của đại biểu quốc hội về tăng giá điện cao hơn mức 8.36% mà chính phủ phê duyệt, tôi tin rằng tất cả đều dựa trên cái file Excel tính sai chết tiệt này, bởi các con số tăng giá mà họ dẫn chứng đều trùng khít với các con số trong bảng Excel này: từ 189%, 130%, 10%, 12.1%, 14.7%, 15%…. Không thể nào lại có thể có cả chục con số sai trùng khít nhau đến cả con số sau dấu phẩy như thế.
Như vậy nhiều khả năng là con đường đi của cái file Excel tính tăng giá điện như sau:
1. Chuyên gia kinh tế tính tăng giá trên file Excel (tính sai)
2. Chuyên gia mang file Excel này gửi cho các nhà báo, các đại biểu quốc hội và có thể một số hot fbkers
3. Một số fbkers lấy lại file Excel này từ một số hot fbers khác
4. Tất cả lần lượt, đồng loạt viết bài trên báo, viết stt, phát biểu trên phiên họp đặt nghi vấn hoặc khẳng định EVN, BCT tăng giá điện cao hơn con số 8.36% mà chính phủ đã phê duyệt.
5. Các fbers khác share, like, comment ầm ầm theo cái con số tính sai của chuyên gia kinh tế
Không thể ngờ chỉ một phép tính % tăng giá điện sai, thay phép tính chia bằng phép tính trừ của một ông chuyên gia nào đó mà nửa nước sốt lên sình sịnh, từ mạng xã hội, đến báo chí, đến diễn đàn quốc hội.
Lẽ nào cả nước Việt Nam chúng ta dốt toán?
PS: Các bạn xem file excel của chuyên gia tính toán bên dưới
Nguồn: face Caobao Do
