<Trung Quân>
Hôm 21/02, Thời báo New York ngày 21/2 đã xuất bản một ấn phẩm chỉ với hình ảnh đơn giản với gần 500.000 “chấm đen” xuất hiện trên trang nhất của tờ báo, tượng trưng cho số người Mỹ đã thiệt mạng vì COVID-19 trong hơn 1 năm qua. Tờ báo danh tiếng của Mỹ đã có những cay đắng nhận xét về sự thật quốc gia mình đang đối mặt: “Một quốc gia bị tê liệt bởi đau khổ và mất mát đang phải đối mặt với một con số vẫn có sức gây sốc, đó là 500.000 người tử vong”, “Mỗi cái chết đều để lại vô số đau thương, một làn sóng của sự mất mát bao trùm khắp các thị trấn và thành phố. Mỗi cái chết đều để lại một khoảng trống trong mỗi cộng đồng trên khắp nước Mỹ. Những người còn sống đang cảm thấy trống trải khi đã mất đi vợ, chồng, cha mẹ, hàng xóm và bạn bè của họ – gần 500.000 người đã tử vong vì COVID-19”. Có lẽ đối với người dân Mỹ hiện nay đều hiểu 500.000 “chấm đen” đó không chỉ biểu hiện cho cái chết của người Mỹ vì đại dịch Covid – 19 mà còn phơi bày những lỗ hổng, những “chấm đen” của xã hội Mỹ ngày nay phải đối mặt. Hơn 1 năm Covid – 19 xuất hiện và hoành hành thì cũng là hơn 1 năm xã hội Mỹ xuất hiện những lỗ hổng yếu kém đằng sau sự hào nhoáng.
Trước hết, những “chấm đen” thể hiện lỗ hổng trong phòng, chống đại dịch Covid – 19. Nhiều người đặt câu hỏi vì sao dân số Mỹ chiếm 4% dân số thế giới nhưng khoảng 20% số ca tử vong vì Covid-19 trên toàn cầu là ở Mỹ. Đến nay, số ca nhiễm lẫn người chết vì Covid-19 của Mỹ dẫn đầu thế giới. Và điều này phải khẳng định nguyên nhân chính nằm ở bộ máy chính quyền Mỹ hoạt động chống dịch kém hiệu quả, thiếu phản ứng thống nhất. Chính quyền liên bang chủ yếu để các bang tự quản lý các thiết bị trong giải quyết cuộc khủng hoảng y tế cộng đồng lớn nhất trong một thế kỷ, thậm chí, tổng thống thường xung đột với các chuyên gia sức khỏe riêng.
Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ cũng chứng kiến sự chia rẽ sâu sắc với cuộc chiến pháp lý dai dẳng, kéo theo đó là biểu tình rầm rộ. Sự kiện bạo động chết người ở Điện Capitol ngày 6/1 đã phơi bày những “chấm đen” của nước Mỹ đang chia rẽ. Dường như, những gì diễn ra vào ngày 6.1 cũng đã nhắc nhớ người Mỹ về những kịch bản xấu nhất có thể xảy đến cho đất nước này nếu chia rẽ và hỗn loạn tiếp tục dâng cao. Kết quả là, chỉ sau một thời gian ngắn vãn hồi trật tự ở Điện Capitol, nhiều nghị sĩ trước đó phản bác kết quả bầu cử ở một số bang đã từ bỏ ý định phản đối. Có lẽ, họ hiểu rằng cội rễ cho sự ổn định, nền tảng thể chế lâu đời của nước Mỹ đang bị đe dọa.
Bên cạnh đó, những ngày vừa qua, miền Nam Mỹ đang gồng mình vì đợt lạnh rét hiếm hoi, cụ thể như nhiệt độ ở Houston, tiểu bang Texas vào đêm ngày 15.2 là -10,5 độ C, trong khi thủ phủ của Oklahoma vào ngày 16.2 đã trải qua buổi sáng lạnh nhất kể từ năm 1899. Nhưng phản ứng của chính quyền Mỹ lại là những “chấm đen”” của sự thờ ơ, vô cảm và phân biệt. Có người còn mỉa mai khi nói họ là công dân Mỹ, một nước hàng đầu thế giới mà thiếu thốn điện – nước – xăng – nhu yếu phẩm. Những người khác thì cho rằng có sự phân biệt đối xử khi ở các khu vực trung tâm vẫn luôn sáng đèn rực rỡ nhưng nơi ở của nhiều người dân gốc Phi và Tây Ban Nha thì bị cúp điện toàn diện.
Chính vì vậy, hơn 1 năm qua, những “chấm đen” của sự chia rẽ, kém hiệu quả, phân biệt đã phơi bày một hệ thống chính quyền Mỹ cần sự đổi thay